Prędzej czy później, każdą dziewczynę czeka miesiączka. Co warto wiedzieć na jej temat? Po co w ogóle kobiety miesiączkują? Kiedy powinnyśmy martwić się naszym okresem?
Po co kobiecie okres?
Menstruacja polega na cyklicznym złuszczaniu się błony śluzowej macicy, co skutkuje krwawieniem. Błona śluzowa macicy staje się obrzmiała, dobrze ukrwiona i bogata w składniki odżywcze – w ten sposób przygotowuje się do przyjęcia zapłodnionego jajeczka, a co za tym idzie – do ciąży. Jeżeli nie dojdzie do zagnieżdżenia się takiej komórki jajowej, dochodzi do złuszczenia się błony śluzowej macicy. Pierwszy dzień cyklu to pierwszy dzień miesiączki. Miesiączka z reguły pojawia się między 9. a 16. rokiem życia. Natomiast ustanie miesiączki, czyli menopauza, następuje pomiędzy 44. a 56. rokiem życia. Przy założeniu, że cykl menstruacyjny trwa 28 dni, możemy go podzielić na kilka faz:
- menstruacja – krwawienie. Trwa zwykle 4-5 dni,
- faza folikularna, polegająca na narastaniu błony śluzowej macicy, Trwa około 9 dni,
- owulacja (jajeczkowanie), czyli uwolnienie komórki jajowej. Trwa 1 dzień,
- faza lutealna, powstawanie i rozwój funkcji ciałka żółtego. Trwa 14 dni.
Zobacz też: Czy okres w ciąży jest możliwy?
Zaburzenia miesiączkowania
Miesiączki dzielimy na obfite i skąpe. I jedne, i drugie mogą być przyczyną tego, że coś złego dzieje się w naszym organizmie, ale mogą też być zupełnie normalne. Obfita miesiączka jest powodem do niepokoju, jeżeli kobieta czuje się stale zmęczona, zmienia podpaski lub tampony co 1-2 godziny, miesiączka się wydłuża, a krwawienie jest bardziej obfite niż wcześniej. Obfity okres może być objawem:
- zaburzeń hormonalnych,
- torbieli jajników,
- zespołu policystycznych jajników,
- schorzeń krwi,
- endometriozy,
- poronienia,
- różnych chorób ogólnoustrojowych,
- polipów macicy,
- mięśniaków macicy,
- silnego lub notorycznego stresu,
- anatomicznych wad budowy dróg rodnych,
- zmian nowotworowych w obrębie dróg rodnych,
- stanów zapalnych jajników.
Skąpe miesiączki nie budzą takiego niepokoju, co obfite, ale i tak mogą być zwiastunem choroby. Do ginekologa należy się udać zwłaszcza, jeśli podczas okresu kobieta traci mniej niż 50 ml krwi, albo zamiast krwawienia występuje plamienie. Skąpa miesiączka może trwać nawet kilka godzin, maksymalnie do 3 dni. Nieregularność plamień to dodatkowy powód do niepokoju. To wszystko mogą być następstwa:
- spadku masy ciała,
- zaburzeń hormonalnych,
- silnym stresem,
- przemęczeniem,
- zaburzeń odżywiania,
- zespołem policystycznych jajników,
- stosowania antykoncepcji hormonalnej,
- długotrwałym wysiłkiem fizycznym,
- chorobami ogólnoustrojowymi.
Nieregularne miesiączki po 40. roku życia
Nieregularne miesiączki u kobiet powyżej 40. roku życia to jeden z objawów menopauzy. Inne sygnały takiego stanu rzeczy to:
- nocne poty,
- wahania nastroju,
- uderzenia gorąca,
- bezowulacyjne cykle,
- zwolniona przemiana materii i przyrost masy ciała,
- gorsza kondycja skóry, włosów i paznokci,
- suchość pochwy,
- spadek nawilżenia skóry,
- kłopoty z koncentracją,
- częste oddawanie moczu.
Na kilka lat przed menopauzą cykle wydłużają się lub skracają. Pojawiają się plamienia, czasami między cyklami. Jakiekolwiek odchyły od normy należy skonsultować z lekarzem – brak miesiączki, skąpe krwawienia lub obfity okres po 40stce mogą być objawem powaznych chorób. Zaliczamy do nich:
- cukrzycę,
- choroby nerek,
- nadżerki,
- torbiele jajników,
- nowotwory macicy,
- nowotwory jajników,
- endometriozę,
- polipy,
- mięśniaki macicy,
- nowotwory złośliwe jajników,
- zespół przedwczesnego wygasania jajników.
Zobacz też: Kiedy w trakcie połogu zgłosić się do lekarza?