Ile trwa urlop macierzyński? Komu przysługuje? Na czym polega urlop ojcowski, a na czym tacierzyński? Ile trzeba przepracować, żeby starać się o zasiłek macierzyński? Tego wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu!
Czym jest urlop macierzyński?
Urlop macierzyński jest urlopem, który przysługuje każdej zatrudnionej kobiecie, bez względu na rodzaj umowy, na podstawie której jest zatrudniona. Długość tego urlopu zależy od ilości dzieci, które urodziła podczas jednego porodu. W przypadku jednego dziecka jest to 20 tygodni, dwóch – 31, trojga – 33, czwórki – 35, pięciorga i więcej – 37 tygodni. Przyszła matka może wykorzystać część urlopu przed planowanym porodem, ale może to być maksymalnie 6 tygodni. Jeśli nie, rozpoczyna ona urlop macierzyński w dniu porodu. Matce przysługuje obowiązkowo 14 tygodni urlopu – nie można z nich zrezygnować. Z pozostałych tygodni można zrezygnować – wtedy pozostały czas urlopu może wykorzystać ojciec dziecka.
Zobacz: Czym jest połóg?
Ile trzeba przepracować przed porodem, aby uzyskać zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński jest ustalany na podstawie opłacanych składek chorobowych i stanowi 100% podstawy wymiaru składki. Dlatego nie ma znaczenia, jak długo kobieta jest pracownikiem. Co więcej, zasiłek macierzyński przysługuje również kobietom, których:
- umowa o pracę wygasła w dniu porodu,
- wygasła w trakcie ciąży z powodu upadłości miejsca, gdzie przyszła matka pracowała,
- tytuł do ubezpieczeń wygasł w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego,
- dziecko urodziło się lub zostało adoptowane w trakcie urlopu wychowawczego,
- kobieta przestała być zatrudniona w dotychczasowym miejscu w trakcie trwania ciąży i z naruszeniem przepisów prawa.
Warto też wiedzieć, że pracownica może pracować w trakcie urlopu macierzyńskiego, ale dopiero po upływie 20. tygodnia.
Skrócony urlop macierzyński
Jest to urlop, który przysługuje pracownicy, której dziecko zmarło przed 8. tygodniem życia lub urodziło się martwe, a także w przypadku poronienia. Wtedy kobiecie przysługuje całkowicie płatny, ośmiotygodniowy urlop. Co ważne, nie może być on krótszy niż tydzień. Jeśli dziecko zmarło po ukończeniu 8. tygodnia życia, matce przysługuje tydzień skróconego urlopu macierzyńskiego.
Urlop macierzyński a rodzicielski
Urlop rodzicielski przysługuje zarówno matce, jak i ojcu dziecka. Powinien zostać wykorzystany do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Czas trwania tego urlopu zależy od ilości urodzonych dzieci. Jeśli przy porodzie urodziło się jedno dziecko, matce lub ojcu przysługują maksymalnie 32 tygodnie. W przypadku więcej niż jednego dziecka – maksymalnie 34 tygodnie. Urlop rodzicielski obydwojga rodziców może trwać w tym samym czasie. Z urlopu rodzicielskiego mogą skorzystać również inni członkowie najbliższej rodziny w sytuacji, kiedy:
- matka dziecka nie żyje,
- dziecko zostało porzucone przez matkę,
- kiedy matka jako pracownica posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji,
- kiedy matka przebywa w szpitalu lub innym ośrodku leczniczym z rodzaju całodobowych i stacjonarnych świadczeń.
Co istotne, w trakcie urlopu rodzicielskiego można wykonywać pracę w wymiarze godzin wynoszącym maksymalnie połowę etatu.
Urlop tacierzyński a ojcowski
Urlop tacierzyński nie może trwać więcej, niż 6 tygodni ani pokrywać z macierzyńskim. Natomiast ojcowski urlop może trwać maksymalnie 2 tygodnie. Jeśli matka dziecka, po odbyciu obowiązkowego urlopu macierzyńskiego, zechce zrezygnować z jego dalszej części, niewykorzystane tygodnie “przechodzą” na ojca dziecka.
Zobacz: Poród – co warto wiedzieć?
