Z reguły mówi się o autyzmie u dzieci. Psychiatrzy niechętnie diagnozują autyzm u dorosłych, poszukują przyczyn określonych zachowań pacjentów wśród innych zaburzeń. Jak objawia się autyzm u dorosłych?
Definicja autyzmu
Autyzm nie jest chorobą. Jest zaburzeniem rozwojowym, które rozpoczyna się w dzieciństwie. Ale diagnozę można postawić u osoby w każdym wieku. Autyzm wykrywa się za pomocą testów psychologicznych.
Zobacz: Czym jest depresja poporodowa?
Rodzaje autyzmu
Istnieją różne rodzaje autyzmu: dziecięcy, atypowy i wysokofunkcjonujący. Atypowy jest diagnozowany u dzieci powyżej 3. roku życia. Dziecko nie wykazuje typowych dla autyzmu objawów. Nasilenie objawów może również się różnić. Z kolei autyzm wysokofunkcjonujący nie jest określeniem medycznym, tylko potocznym. Jest używany do określenia osób z lekkim autyzmem. Autystycy z lekkimi objawami autyzmu często dobrze sobie radzą w kontaktach z rodziną i są bardzo inteligentne, czasami nawet lepiej niż u osób spoza spektrum. U osób z lekkim autyzmem objawy nie są tak nasilone, jak w przypadku innych autystyków. Objawy autyzmu mogą również nie być tak liczne, niż zazwyczaj bywają u osób autystycznych.
Autyzm – objawy u dorosłych
Są dorośli autystycy, których życie nie różni się zbytnio od życia osób spoza spektrum autyzmu. Są też jednak tacy, którym funkcjonowanie w społeczeństwie sprawia spore trudności. Objawy autyzmu to m.in.:
- nieutrzymywanie kontaktu wzrokowego,
- brak empatii,
- problem z odczytywaniem emocji innych osób,
- autystycy lubią funkcjonować według utartych schematów, nie lubią zmian,
- trudności w wyrażaniu własnych emocji,
- skupienie swoich zainteresowań na jednym temacie,
- częste wywody na temat interesujących pacjenta rzeczy,
- traktowanie wszystkiego w dosłowny sposób,
- lęki społeczne,
- niezgrabność ruchowa,
- kłopoty w budowaniu relacji,
- brak umiejętności odczytywania niewerbalnych komunikatów,
- osoba z autyzmem woli pracować indywidualnie, niż w grupie,
- nadwrażliwość na obrazy, dźwięki i zapachy,
- czasami występują problemy z mową.
Autyzm u dorosłych – leczenie
Autyzmu się nie leczy, ponieważ nie jest on chorobą. Osoby z autyzmem mogą nauczyć się radzić sobie z objawami swojego zaburzeniami. Dzieje się to poprzez terapię. Aby dała ona efekty, musi koncentrować się na tych aspektach autyzmu, które najbardziej utrudniają życie pacjentowi. Wysoką skuteczność, jeśli chodzi o autyzm, odznacza się terapia poznawczo-behawioralna. Jej celem jest zrozumienie mechanizmów określonych zachowań autystyka i pomoc w dostosowaniu się do norm społecznych, a także ułatwienie życia osobie z autyzmem. Oprócz terapii indywidualnej, pomocna może okazać się terapia grupowa, podczas której pacjent pozna osoby zmagające się z podobnymi trudnościami.
Autyści często mają problem z umiejętnościami społecznymi. Może im pomóc trening tych umiejętności. Pod czujnym okiem terapeuty pacjent uczy się m.in.: rozpoznawać emocje swoje i innych, a także pracy w grupie. Jednak podczas treningu umiejętności społecznych można również nauczyć się:
- zdolności dyskusji,
- rozwiązywania konfliktów,
- radzenia sobie z emocjami,
- wyrażania i reagowania na krytykę,
- inicjowania i prawidłowego prowadzenia rozmowy,
- umiejętności odmawiania.
Zobacz: Jak wygląda terapia ADHD u dzieci?