Odruch Moro, określany też jako odruch obejmowania, jest odruchem typowym dla niemowląt. Czym jest i co go powoduje? Jakie są inne odruchy typowe dla noworodków?
Odruch Moro
Odruch ten wywołują bodźce świetlne, słuchowe i termiczne, pochodzące z otoczenia. Polega on na tym, że maluszek wyrzuca przed siebie rączki z szeroko rozstawionymi palcami, po czym zaciska dłonie w piąstki i przyciąga je do siebie w geście obejmowania. Niemowlę oddycha przy tym szybko, często zdarza się, że krzyczy lub płacze. Odruch Moro ułatwia swobodne oddychanie maluszka, pomaga dziecku “wyprostować się” po 9 miesiącach w łonie matki, przygotowuje je do trzymania główki i siadania. Pełni także funkcję obronną ze względu na to, że dziecko z bezpiecznego i przytulnego brzucha matki trafia do świata, który jest mu całkiem obcy. Kiedy zanika odruch Moro? Pojawia się około 9 tygodnia ciąży i powinien zniknąć do 5 lub 6 miesiąca życia. Jeśli jednak nadal występuje, oznacza to, że środowisko dookoła maluszka jest stresujące. Zdarza się, że odruch Moro jest jednostronny: dziecko wyrzuca tylko jedną rękę albo wyrzuca obie, ale nierówno. Istnieje również przetrwały odruch Moro – dzieci z takim odruchem mogą być bojaźliwe i wycofane, albo wręcz przeciwnie – są nadmiernie pobudzone i chcą dominować. Wtedy należy udać się do lekarza.
Zobacz: Po czym poznać ADHD u dziecka?
Odruch Babińskiego
Jest to odruch niemowlęcy, polegający na naprężeniu i prostowaniu palców u stopy w reakcji na połaskotanie jej. O ile odruch Babińskiego u dzieci jest czymś zwyczajnym i zanika w ciągu pierwszych miesięcy życia, o tyle u dorosłych jest objawem choroby. Przyczynami odruchu Babińskiego u dorosłych są:
- udar mózgu,
- padaczka,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- stwardnienie rozsiane lub stwardnienie zanikowe boczne,
- nowotwór mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych,
- uraz czaszki i mózgu.
Odruch spadochronowy
Ten odruch niemowlęcy jest niezbędny przy nauce chodzenia – chroni dziecko przed upadkiem. Wywołuje się go poprzez uniesienie maluszka w górę i wykonanie ruchu, jakby brzdąc miał zaraz spaść. Odruch spadochronowy polega na wyprostowaniu przez dziecko ramion w celu ochrony głowy. Około 6. miesiąca życia dziecko przejawia odruch spadochronowy boczny, który pomaga przy nauce chodzenia i podpieraniu się podczas siadania.
Odruch galanta
Pojawia się w 20. tygodniu ciąży i pomaga dziecku przedostać się przez drogi rodne. Po urodzeniu można je wywołać, kładąc maluszka na brzuchu i dotykając go w okolicy kręgosłupa. Dziecko wtedy zgina biodra i wypina pupę. Prawidłowy odruch galanta jest symetryczny po obu stronach i zanika między 3. a 9. tygodniem życia.
Odruch pełzania
Jak sama nazwa wskazuje, odruch ten polega na wykonywaniu przez dziecko ruchu pełzania. Jest wywoływany przez drażnienie podeszwowej powierzchni stóp niemowlaka, który jest położony na brzuszku. Co ciekawe, wcześniaki nie wykazują tego odruchu. Odruch pełzania zanika w okolicach 3. miesiąca życia.
Odruch chwytny
Polega na chwytaniu przez dziecko przedmiotu lub dłoni, który znajdzie się w jego rączce. Przejawia się w pierwszych trzech miesiącach życia, później zanika. Istnieje też przetrwały odruch chwytny – jeżeli występuje tylko po jednej stronie ciała, mamy do czynienia z zespołem piramidowym. A jeśli odruch chwytny trwa dłużej niż wskazuje na to norma, mówimy o spastyczności. W przypadku przetrwałego odruchu chwytnego dotyczącego rąk, należy:
- głaskać i poklepywać grzbiet dłoni,
- rozluźnianie ramion dziecka,
- mobilizacja maluszka do dotykania swojego ciała dłonią, na przykład poprzez głaskanie brzuszka,
- używanie zabawek większych niż rączki dziecka.
Jeśli zaś przetrwały odruch chwytny dotyczy stóp, zaleca się:
- głaskanie i poklepywanie stóp,
- zabawa stopami dziecka,
- zachęcanie dziecka do chodzenia po zróżnicowanym terenie, takim jak: trawa, koc, piasek.
Nie zaleca się łaskotać stóp dziecka, bo może to wywoływać odruch.
Zobacz: Jak postępować przy gorączce u niemowlaka?